Frank Dietz

“Ik vind problemen interessant; laat graag zien dat er meerdere perspectieven zijn en dat het anders kan.”
Frank Dietz is econoom, onderzoekt natuur- en milieuvraagstukken en reikt hiervoor wetenschappelijk onderbouwde oplossingsrichtingen aan.
Als er íets kenmerkend is aan Frank Dietz’ carrière – die wat hem betreft niet eindigt bij 67 – dan is het wel dat maatschappelijke problemen hem uitdagen en dat hij floreert in debat.
“Ik bloei op als er een probleem is dat opgelost moet worden”
Al decennialang analyseert Frank natuur- en milieuvraagstukken, maar het hadden wat hem betreft net zo goed andere maatschappelijke problemen kunnen zijn, zoals die in de zorg of op de huizenmarkt. Wat namelijk vooral weerzin bij hem oproept is het ‘proberen recht te praten wat krom is’. Kennis is daarbij wat hem betreft een belangrijke sleutel tot verandering.
“Ik vond het altijd al het interessantst om te werken vanuit een underdogpositie, als de uitdager. Je moet drie keer beter beslagen ten ijs komen dan je ‘tegenstander’; degene die vanuit zijn gevestigde positie de status quo verdedigt. ”
Al vroeg tijdens zijn opleiding Economie aan de Universiteit van Tilburg wekken de vervuiling van bodem, water en lucht zijn belangstelling. Geleidelijk wordt hem duidelijk dat de economische wetenschap heel behulpzaam kan zijn om eerst het ontstaan van milieuproblemen te begrijpen en vervolgens oplossingen hiervoor te ontwikkelen. Onder aanmoediging van zijn eerste leermeester prof Hans van den Doel (Universiteit van Amsterdam) werkt hij dit idee verder uit en studeert daarop af.
Na zijn afstuderen werkt Frank tot 2000 bij verschillende universiteiten waar hij onderwijs geeft in de economie van de publieke sector en onderzoek doet naar de oorzaken van en de oplossingen voor verschillende milieuvraagstukken. In 2000 promoveert hij bij zijn tweede leermeester prof Dik Wolfson (Erasmus Universiteit Rotterdam) op het proefschrift Meststoffenverliezen en economische politiek.
In 2000 gaat Frank als strateeg milieu & economie aan de slag bij het Directoraat-Generaal Milieubeheer van het toenmalige ministerie van VROM. In 2005 wordt hij plaatsvervangend directeur van de Interdepartementale Programmadirectie Energietransitie (gevestigd bij het ministerie van Economische Zaken), waar hij met anderen de grondslag legt voor de energietransitie. Ondertussen is Frank vanaf 2002 adviserend lid van de SER in verschillende tijdelijke commissies en van de permanente commissie Duurzame Ontwikkeling, wat hij tot 2023 zou blijven.
Met de verschillende beleidservaringen op zak stapt Frank in 2007 over naar het Planbureau voor de Leefomgeving, de eerste 12 jaar als hoofd van de sector Duurzame Ontwikkeling en daarna als hoofd van het thema Circulaire Economie. De kern van het werk daar is politici en beleidsmakers op basis van de best beschikbare wetenschappelijke kennis adviseren bij hun beslissingen die de leefomgeving direct of indirect beïnvloeden. Dan gaat het niet alleen om klimaatbeleid en om beleid dat de afname van de biodiversiteit moet afremmen, maar ook om belastingwetgeving die bijvoorbeeld het gebruik van elektrische auto’s stimuleert en beleid dat consumenten poogt aan te zetten tot duurzamere keuzes.
Gedurende de vele jaren van onderzoek naar en advisering over (de oplossing van) natuur- en milieuvraagstukken, publiceerde Frank hierover ruim honderd wetenschappelijke artikelen, boekbijdragen en boeken.
Na een bewogen loopbaan én met een onverminderde drive om te werken aan de oplossing van maatschappelijke vraagstukken, zet Frank Dietz zijn kennis en ervaring ook in als spreker. Hij is te boeken als presentator, keynote spreker, dagvoorzitter, panellid of workshopbegeleider.
Frank Dietz is econoom, onderzoekt natuur- en milieuvraagstukken en reikt hiervoor wetenschappelijk onderbouwde oplossingsrichtingen aan. Als er íets kenmerkend is aan Frank Dietz’ carrière – die wat hem betreft niet eindigt bij 67 – dan is het wel dat maatschappelijke problemen hem uitdagen en dat hij floreert in debat. “Ik bloei op als er een probleem is dat opgelost moet worden” Al decennialang analyseert Frank natuur- Bekijk meer...
“Waarom doen mensen niet wat ze zeggen te willen?”

“Zorg ervoor dat mensen belang krijgen bij de nieuwe, verbeterde situatie.”
Meer verbinding tussen wetenschap, gedrag en beleid
Wetenschap vormt een belangrijke bouwsteen om de hedendaagse maatschappelijke vraagstukken op te lossen, zo is ook Frank van mening. Beleid beoogt oplossingen dichterbij te brengen. Maar beleid betekent altijd keuzes maken. Het dringende advies aan politici en beleidsmakers is om helder aan te geven waarom specifieke keuzes zijn gemaakt, en welke kennis daarvoor is gebruikt. Frank pleit dan ook voor een sterkere verbinding tussen beleid en wetenschap.
Maar er is nog iets dat volgens Frank beter kan in het overheidsbeleid: het inzicht in en het rekening houden met menselijk gedrag. Waarom doen mensen vaak niet wat ze zeggen te willen? Een van de redenen is dat het moeite kost om gewoonten te veranderen (‘ik ben gewend om met de auto naar mijn werk te gaan’). Een andere reden kan de spanning zijn tussen behoeften op korte termijn en die voor de lange termijn (‘volgende week ga ik afvallen’).
“Waarom gaan mensen die in hun dagelijks leven begaan zijn met milieu en klimaat nog wel op vliegreis naar Bali? Als we beter begrijpen waar die inconsistenties in denken en doen vandaan komen, kunnen politici en beleidsmakers daar beter op inspelen.”
Daarbij is het volgens Frank belangrijk dat we ook leren om een probleem vanuit meerdere perspectieven te bekijken. Voor de een is de Nederlandse voedselproductie een succesverhaal, want er is voedsel genoeg tegen een redelijke prijs. Een ander ziet vooral de keerzijde van dit productiesucces: achteruitgang van natuur o.a. door belasting van de natuur met pesticiden en stikstof. Weer een ander ziet vooral dierenwelzijnsproblemen. In zijn lezingen laat Frank altijd verschillende perspectieven zien. Ook geeft hij steeds aan met welke samenhangen we rekening hebben te houden als we oplossingen dichterbij willen brengen.
“Het is gemakkelijk om boerenprotesten plat te slaan tot de ontkenning van het stikstofprobleem. Maar als je laat zien hoe boeren zijn klemgezet door o.a. banken en supermarkten, dan krijg je meer begrip voor hun realiteit. Stikstofbeleid kan alleen werken als ook hier een oplossing voor wordt gevonden.”
Zijn credo luidt: ‘Zorg ervoor dat mensen belang krijgen bij de nieuwe en verbeterde situatie, in plaats van hun huidige bestaan alleen maar steeds verder onder druk te zetten met hogere kosten of strengere regels.
Een goed teken vindt Frank het dat hij zichzelf geen roepende in de woestijn meer voelt. Mensen leggen massaal zonnepanelen op hun dak, en bedrijven proberen hun voetafdruk te verminderen. Toch waarschuwt hij ook voor schijnoplossingen.
“Velen vinden een circulaire economie een goed idee, en denken dan met name aan de recycling van materialen. Dat is geen onzin, maar is tegelijk onvoldoende. Het gevaar is dan dat de aandacht wordt afgeleid van het echte probleem, namelijk dat we nog te veel nieuwe grondstoffen onttrekken aan de aarde. We moeten de al in onze samenleving aanwezige grondstoffen veel beter gebruiken, bijvoorbeeld door producten vaker te repareren en deze (of onderdelen daarvan) opnieuw te gebruiken. Waarom doen we dat met auto’s wel en met wasmachines niet?”
Frank Dietz als spreker of dagvoorzitter boeken?
Wil je Frank Dietz graag boeken voor jouw event? Vraag naar de mogelijkheden en zijn beschikbaarheid.
Waarom kiezen voor Frank Dietz voor jouw event?
1. Direct
Frank windt er geen doekjes om en weet direct in te spelen op het ‘niveau’ of de opvattingen van zijn publiek. Hij zaait naar eigen zeggen graag verwarring bij degenen die rotsvast zijn overtuigd van hun gelijk, om ze vervolgens een nieuw perspectief te laten zien.
2. Wetenschappelijk
Voor zijn lezingen put Frank Dietz uit wetenschappelijk onderzoek en uiteraard uit eigen publicaties. Zoals het de ‘underdog’ betaamt, komt hij goed beslagen ten ijs; met een rugzak vol kennis en ervaring.
3. Energiek
Frank deelt zijn visie op het podium met tomeloze energie en passie, maar vooral ook met humor.
4. Visionair
Mensen die Frank Dietz goed kennen, met hem hebben samengewerkt of een lezing van hem hebben bijgewoond, beschrijven hem als ‘visionair met een hoog strategisch en analytisch niveau’.
5. Toegankelijk
Frank weet ingewikkelde kwesties tot de kern terug te brengen. Dit doet hij op basis van voorbeelden uit de praktijk, visualisaties en krachtige metaforen.
1. Direct
Frank windt er geen doekjes om en weet direct in te spelen op het ‘niveau’ of de opvattingen van zijn publiek. Hij zaait naar eigen zeggen graag verwarring bij degenen die rotsvast zijn overtuigd van hun gelijk, om ze vervolgens een nieuw perspectief te laten zien.
2. Wetenschappelijk
Voor zijn lezingen put Frank Dietz uit wetenschappelijk onderzoek en uiteraard uit eigen publicaties. Zoals het de ‘underdog’ betaamt, komt hij goed beslagen ten ijs; met een rugzak vol kennis en ervaring.
3. Energiek
Frank deelt zijn visie op het podium met tomeloze energie en passie, maar vooral ook met humor.
4. Visionair
Mensen die Frank Dietz goed kennen, met hem hebben samengewerkt of een lezing van hem hebben bijgewoond, beschrijven hem als ‘visionair met een hoog strategisch en analytisch niveau’.
5. Toegankelijk
Frank weet ingewikkelde kwesties tot de kern terug te brengen. Dit doet hij op basis van voorbeelden uit de praktijk, visualisaties en krachtige metaforen.
Waar spreekt Frank over?
Wil je Frank boeken als (keynote) spreker voor een conferentie, college of evenement? Hieronder vind je een greep uit de verschillende keynotes. Programma op maat? Vraag naar de mogelijkheden.
Duurzaamheid & brede welvaart
Duurzaamheid en brede welvaart zijn veelgebruikte, grote woorden. Maar wat bedoelen we daar eigenlijk mee? Bij nadere beschouwing is hier veel verwarring over. Aan de hand van concrete voorbeelden verkennen we een zinvolle en hanteerbare inhoud van de begrippen duurzaamheid en brede welvaart, en komen we tot de verrassende conclusie dat deze begrippen samenvallen. Dat blijkt geen woordenspel, maar levert verhelderende inzichten op over hoe wij in de samenleving doelen kiezen en vervolgens proberen te bereiken.
Circulaire economie
Veel van de natuur- en milieuproblemen zijn in de kern te herleiden tot een verspillende omgang met grondstoffen. Die leidt tot de uitstoot van verontreinigende stoffen naar lucht, water en bodem, met ongewenste effecten tot gevolg, zoals plastic soep in oceanen, de aantasting van ecosystemen, grote afvalbergen, versnelde klimaatverandering en biodiversiteitsverlies. Een circulaire economie is niet alleen een middel om de milieudruk te verminderen, maar beperkt ook de leveringsrisico’s van cruciale grondstoffen en halffabricaten.
Evaluatie van overheidsbeleid
Doet de overheid de goede dingen? En doet de overheid haar taken goed genoeg? Belangrijke vragen waar de laatste jaren veel twijfels over zijn ontstaan. Aan de hand van de analyse van concrete voorbeelden gaan we op zoek naar factoren die het overheidsfalen verklaren. Ondertussen letten we ook op wat er buiten de overheid om goed en minder goed gaat. Want marktfalen is er ook. Sterker: dat marktfalen is de klassieke verklaring van het fenomeen overheid. Maar hoe gaan we in de huidige tijd om met markt- en overheidsfalen?
Naar een duurzame voedselvoorziening
Aan de huidige voedselvoorziening kleven verschillende problemen. Te denken valt aan de stikstofproblematiek, gezondsheidsrisico’s voor mensen, zorgen over het dierenwelzijn, natuurschade elders in de wereld door onze veeteelt hier, de (inkomens)positie van boeren in Nederland en zorgen over de leefbaarheid van het platteland. Mensen hebben de neiging deze problemen afzonderlijke te bezien en op te lossen. Dan worden de samenhangen tussen de verschillende problemen die aan de voedselvoorziening zijn verbonden, over het hoofd gezien. Juist door die samenhangen onder ogen te zien, is concreet aan te geven hoe een duurzame voedselvoorziening er uitziet. En zo’n duurzame voedselvoorziening is verrassend aantrekkelijk! Maar waarom doen we dat dan niet? Wat houdt ons tegen?
Frank als dagvoorzitter
Met humor houdt Frank inleiders binnen hun tijd, prikkelt panelleden tot gerichte bijdragen aan de discussie, houdt de deelnemers in de zaal betrokken, en structureert de discussie.
Duurzaamheid & brede welvaart
Duurzaamheid en brede welvaart zijn veelgebruikte, grote woorden. Maar wat bedoelen we daar eigenlijk mee? Bij nadere beschouwing is hier veel verwarring over. Aan de hand van concrete voorbeelden verkennen we een zinvolle en hanteerbare inhoud van de begrippen duurzaamheid en brede welvaart, en komen we tot de verrassende conclusie dat deze begrippen samenvallen. Dat blijkt geen woordenspel, maar levert verhelderende inzichten op over hoe wij in de samenleving doelen kiezen en vervolgens proberen te bereiken.
Circulaire economie
Veel van de natuur- en milieuproblemen zijn in de kern te herleiden tot een verspillende omgang met grondstoffen. Die leidt tot de uitstoot van verontreinigende stoffen naar lucht, water en bodem, met ongewenste effecten tot gevolg, zoals plastic soep in oceanen, de aantasting van ecosystemen, grote afvalbergen, versnelde klimaatverandering en biodiversiteitsverlies. Een circulaire economie is niet alleen een middel om de milieudruk te verminderen, maar beperkt ook de leveringsrisico’s van cruciale grondstoffen en halffabricaten.
Evaluatie van overheidsbeleid
Doet de overheid de goede dingen? En doet de overheid haar taken goed genoeg? Belangrijke vragen waar de laatste jaren veel twijfels over zijn ontstaan. Aan de hand van de analyse van concrete voorbeelden gaan we op zoek naar factoren die het overheidsfalen verklaren. Ondertussen letten we ook op wat er buiten de overheid om goed en minder goed gaat. Want marktfalen is er ook. Sterker: dat marktfalen is de klassieke verklaring van het fenomeen overheid. Maar hoe gaan we in de huidige tijd om met markt- en overheidsfalen?
Naar een duurzame voedselvoorziening
Aan de huidige voedselvoorziening kleven verschillende problemen. Te denken valt aan de stikstofproblematiek, gezondsheidsrisico’s voor mensen, zorgen over het dierenwelzijn, natuurschade elders in de wereld door onze veeteelt hier, de (inkomens)positie van boeren in Nederland en zorgen over de leefbaarheid van het platteland. Mensen hebben de neiging deze problemen afzonderlijke te bezien en op te lossen. Dan worden de samenhangen tussen de verschillende problemen die aan de voedselvoorziening zijn verbonden, over het hoofd gezien. Juist door die samenhangen onder ogen te zien, is concreet aan te geven hoe een duurzame voedselvoorziening er uitziet. En zo’n duurzame voedselvoorziening is verrassend aantrekkelijk! Maar waarom doen we dat dan niet? Wat houdt ons tegen?
Frank als dagvoorzitter
Met humor houdt Frank inleiders binnen hun tijd, prikkelt panelleden tot gerichte bijdragen aan de discussie, houdt de deelnemers in de zaal betrokken, en structureert de discussie.
Vier vragen aan:
Frank Dietz
For Good: Wat betekent ‘goed’ voor jou?
“Het dagelijks leven zo inrichten dat we de draagkracht van natuur en milieu op de lange termijn respecteren. Daarbinnen is genoeg ruimte om in heel veel behoeften van mensen te voorzien en een goed leven te hebben. Maar gek genoeg doen we al heel lang alsof er geen grenzen aan de draagkracht van planeet aarde zijn.”
Heb jij zelf een voorbeeld of inspiratiebron?
“Voor mijn vak als econoom heb ik veel geleerd van mijn leermeesters Dik Wolfson en wijlen Hans van den Doel. Zij hebben mij geholpen het sterke denkkader van de welvaartstheorie eigen te maken. Daar heb ik nog dagelijks plezier van. In de muziek heb ik vele inspiratoren. Dat varieert van J.S. Bach tot progrock sterren zoals Tony Banks en Roine Stolt.”
Walk the talk: hoe ben jij van waarde?
“Ik probeer mijn kennis en kunde in te zetten voor een betere wereld, door te laten zien hoe we beter met milieu en natuur kunnen omgaan. Onder andere door lessen te trekken uit wat er in het verleden goed en wat er fout is gegaan. Maar ik probeer ook alternatieven te ontwikkelen voor de vastlopende ouderenzorg.”
Waar word jij blij van?
“Ten eerste dat het mijn partner, kinderen en vrienden goed gaat. Dat is niet vanzelfsprekend, en daarom zo kostbaar. Ten tweede ben ik blij als ik het gevoel heb een beetje te hebben bijgedragen aan kennis en inzichten om de wereld een beetje leefbaarder te maken. Ten derde als het lukt en stukje muziek te maken dat niet alleen mij, maar ook anderen plezier geeft.”
For Good: Wat betekent ‘goed’ voor jou?
“Het dagelijks leven zo inrichten dat we de draagkracht van natuur en milieu op de lange termijn respecteren. Daarbinnen is genoeg ruimte om in heel veel behoeften van mensen te voorzien en een goed leven te hebben. Maar gek genoeg doen we al heel lang alsof er geen grenzen aan de draagkracht van planeet aarde zijn.”
Heb jij zelf een voorbeeld of inspiratiebron?
“Voor mijn vak als econoom heb ik veel geleerd van mijn leermeesters Dik Wolfson en wijlen Hans van den Doel. Zij hebben mij geholpen het sterke denkkader van de welvaartstheorie eigen te maken. Daar heb ik nog dagelijks plezier van. In de muziek heb ik vele inspiratoren. Dat varieert van J.S. Bach tot progrock sterren zoals Tony Banks en Roine Stolt.”
Walk the talk: hoe ben jij van waarde?
“Ik probeer mijn kennis en kunde in te zetten voor een betere wereld, door te laten zien hoe we beter met milieu en natuur kunnen omgaan. Onder andere door lessen te trekken uit wat er in het verleden goed en wat er fout is gegaan. Maar ik probeer ook alternatieven te ontwikkelen voor de vastlopende ouderenzorg.”
Waar word jij blij van?
“Ten eerste dat het mijn partner, kinderen en vrienden goed gaat. Dat is niet vanzelfsprekend, en daarom zo kostbaar. Ten tweede ben ik blij als ik het gevoel heb een beetje te hebben bijgedragen aan kennis en inzichten om de wereld een beetje leefbaarder te maken. Ten derde als het lukt en stukje muziek te maken dat niet alleen mij, maar ook anderen plezier geeft.”
Impactvolle samenwerkingen had Frank Dietz onder andere met.....
-
Frank Dietz laat een onmisbare indruk achter bij Springtij Forum. Inspirerend en super inhoudelijk.
Springtij Forum -
Frank Dietz laat een onuitwisbare indruk achter bij MVO Nederland. Inspirerend en super inhoudelijk.
MVO Nederland -
Frank Dietz laat een onuitwisbare indruk achter bij Plastic Europe Nederland. Inspirerend en super inhoudelijk.
Plastics Europe Nederland -
Frank Dietz laat een onuitwisbare indruk achter bij het Ministerie Economische Zaken. Inspirerend en super inhoudelijk.
Ministerie van Economische Zaken -
Frank Dietz laat een onuitwisbare indruk achter bij het Ministerie van Infrastructuur & Waterstaat. Inspirerend en super inhoudelijk.
Ministerie van Infrastructuur & Waterstaat -
Frank Dietz levert een indrukwekkende en inspirerende bijeenkomst Circulaire Economie van de Provincie Zuid Holland.
Provincie Zuid Holland -
“Frank heeft een uitgebreid en compleet verhaal verteld. Vooral de context waarin hij feiten die al wel bekend zijn plaatst, geven belangrijke nieuwe inzichten. Eigenlijk hadden we meer tijd nodig, ook om dieper op vragen in te gaan. Maar die tijd hadden we helaas niet.Het was fijn dat hij tijd gestoken heeft in het voorbereiden en voorbespreken van zijn verhaallijn.” – Ruth de Waal, Project Manager bij Raising the FutureAquaport University (Raising the Future)
-
SATL Lelystad.SATL Lelystad
-
SPIE Nederland.SPIE Nederland